Formatie van Ville

NUVI

Formeel (Van Adrichem Boogaert & Kouwe 1997). Bijgewerkt (Westerhoff & Weerts 2003).

Bruine tot zwarte bruinkool, kleiig, regionaal met inschakelingen van wit zand of fijn grind (Neurath Sand Laagpakket), veelal uitgeloogd en plaatselijk veranderd in silcreet (Zandsteen van Nivelstein). Plaatselijk lagen afgerond vuursteengrind. Een enkelvoudige bruinkoollaag, de Hauptflöz (Zagwijn & Hager 1987) is lateraal opgesplitst in drie delen, van basis naar top de Morken, Frimmersdorf en Garzweiler Bruinkoollagen.

Kustzone en laagland, inclusief moeras, (bruinkool), baai, lacustrien en lagunair (organische detritus en klastisch sediment), en strand en littoral (veelal zand). Grootschalige transities tussen drasland en open water aangestuurd door periodieke mariene incursies.

Scherp contact met continentaal zand en klei, gevormd in de overgangszone van water naar land (Duitse Köln Formation), met ondiep marien en kustzand en -klei (Formatie van Veldhoven), en met deltaïsch en ondiep marien glauconiethoudend of gebleekt zand (laagpakketten van Kakert, Heksenberg en Vrijherenberg, Formatie van Breda). Westwaarts, geleidelijke of diffuse, concordante overgang naar deels ingeschakeld ondiep marien glauconiethoudend zand (Formatie van Breda).

Toplaag van zuivere bruinkool kan zijn gekenmerkt door graafgangen van mariene organismen. Scherp, discordant contact met rivierzand (Formatie van Inden), deltaïsch en ondiep marien glauconiethoudend of uitgeloogd zand (laagpakketten van Kakert, Heksenberg en Vrijherenberg, Formatie van Breda) of diverse jongere eenheden.

In Nederland tot enkele tientallen meters, in Duitsland veel dikker.

In de Roerdalslenk, op de Peelhorst en op het Venlo Blok overgang naar en afwisseling met ingeschakeld groengrijs, glauconiethoudend ondiep marien zand (Formatie van Breda).

Noordzee: afwezig; VK: afwezig; DUI: Ville Formation; BEL: gedeeltelijke correlatie met de Formatie van Bolderberg.

vroeg Mioceen - midden Mioceen.

Vernoemd naar Ville, een heuvelrug ten westen van Keulen, Duitsland.

Hauptfloz, Main Seam (Hager 1968, 1981), Bruinkool Formation.

Dirk Munsterman (2018), Sytze van Heteren (2019).

Hager, H. 1968. Zur Gleichstellung und Genese der Flöze im rheinischer Braunkohlenrevier. Fortschritte in der Geologie von Rheinland und Westfalen 16, 73-84.

Hager, H. 1981. Das Tertiär des rheinischen Braunkohlenreviers. Ergibnisse und Probleme. Fortschritte in der Geologie von Rheinland und Westfalen 29, 529-563.

Van Adrichem Boogaert, H.A. & Kouwe, W.F.P. 1997. Stratigraphic nomenclature of The Netherlands, revision and update by RGD and NOGEPA, Section I, Tertiary. Mededelingen Rijks Geologische Dienst, 50, 1-39.

Westerhoff, W.E., Weerts, H.J.T. 2003. Beschrijving lithostratigrafische eenheid. Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO. Utrecht.

Zagwijn, W.H. and Hager, H. 1987. Correlations of continental and marine Neogene deposits in the south-eastern Netherlands and the Lower Rhine District - Mededelingen van de werkgroep voor tertiaire en kwartaire geologie 24, 59-78.